Otizm Spektrum Bozukluğu

Otizm spektrum bozukluğu erken yaşta başlayan sosyal iletişimsel alanda yetersizlik ve kısıtlı, tekrarlayıcı davranışlar ve ilgi alanı seyreden nörogelişimsel bir bozukluktur. Karşılıklı sosyal duygusal etkileşim, sözel ve sözel olmayan iletişim becerilerinde yetersizlikler, kısıtlı, tekrarlayıcı davranış örüntüsü, ilgi ve etkinliklerde sınırlı, basmakalıp örüntüler, duyusal az duyarlılık veya aşırı duyarlılık otizm spektrum bozukluğunun temel belirtileri olarak tanımlanmaktadır. Bu temel belirtiler bütün yaş gruplarında benzer olmakla birlikte ortaya çıkış biçimi ve bireyin yaşamını etkileme derecesi değişmektedir.

Otizm spektrum bozukluğu ilk olarak psikiyatri sınıflamaları içinde 1980’de DSM-III’te otistik bozukluk olarak yer almış ve tanı için gerekli 6 kriterin (2’si sosyal yetersizlikle ilgili, 2’si dille ilgili, biri başlangıç yaşı ve biri de psikotik bozukluktan ayırt etmek için pozitif psikotik bulguların olmaması) gerektiği belirtilmiştir.

1994 yılında yayınlanan DSM-IV’te otistik bozukluk yaygın gelişimsel bozukluklar grubunda yer alan beş bozukluktan (Otistik bozukluk, Asperger bozukluğu, başka türlü adlandırılamayan yaygın gelişimsel bozukluk, dizentegratif 5 bozukluk, Rett bozukluğu) biri olarak belirlenmiştir. Otistik bozukluk tanı kriterleri olarak sosyal etkileşimde bariz yetersizlik, iletişimde kalitatif yetersizlik ve tekrarlayıcı ilgi alanı ile aşırı uğraş olmak üzere üç temel alan başlıkları altında 12 belirti tanımlanmıştır.

2013 yılında yayınlanan DSM 5’te ise tanı kategorisi ciddi bir değişim geçirerek bozukluğun ismi “yaygın gelişimsel bozukluk”tan “otizm spektrum bozukluğu”na değiştirilmiş ve Rett bozukluğu, Otizm Spektrum Bozukluğu spektrum bozukluğunun dışında bırakılarak diğer dört kategori (Otistik bozukluk, Asperger bozukluğu, başka türlü adlandırılamayan yaygın gelişimsel bozukluk ve dizentegratif bozukluk) aynı çatı altında “otizm spektrum bozukluğu” olarak isimlendirilmiştir. DSM 5’te tanımlanan modelde bu bozuklukların aynı yelpaze altında olduğu, hafiften şiddetliye kadar çeşitli belirtiler gösterdiği kabul edilerek boyutsal yaklaşım ortaya konmuştur. Güncel sınıflama sistemi olan DSM 5’te otizm spektrum bozuklukları tanı ölçütleri aşağıdaki gibi tanımlanmıştır.