Ekstansor Tendon Yaralanmaları ve Rehabilitasyonu Nedir?
Ekstansor tendonlar elin üst yüzeyinde yer alır. Elin ve parmakların yukarıya kaldırılmasında rol oynarlar. Ekstansor tendonlar önkoldaki kasların parmak uçlarına kadar uzanan kiriş uzantılarıdır. Parmaklarda tendonlar incelir ve düzleşir. Aynı zamanda el ayasında mevcut kaslardan (lumbrikal ve interosseoz) başlayan kiriş uzantıları da parmakları yukarı kaldıran ekstansor mekanizmaya katılır.
Erken Mobilizasyon
Özellikle 5, 6 ve 7. zonlardaki ekstansör tendon yaralanmaların ameliyat sonrası tedavisi 2. zondaki fleksör tendon yaralanmalarında olduğu gibi sorunludur. Bu nedenle erken mobilizasyon teknikleri tarif edilmiştir. Burkhalter 30 derecelik aktif MKF hareketinin ekstansör tendonun tamir bölgesinde 3-5 mm bir kayma sağladığını tespit etmiştir.
Ameliyattan sonra el bileği 40 derece ekstansiyonda, MKF ve IF eklemler 0 derecede voler statik atel yapılır. 3. gün atel değiştirilir. Atelin statik bölümünde el bileği 40 derece ekstansiyondadır. Dorsal bölgeden yapılan dinamik bölümünde ise lastik bantlar yardımı ile parmaklar pasif olarak tam ekstansiyondadır. Parmakların aktif fleksiyonu volarden konulan bir blok ile istenilen derecede yaptırılır. İlk 10 gün MKF ekleme 30 derece aktif fleksiyon hareketi her saat başlı 10 kez yaptırılır. Daha sonra açı giderek arttırılarak 4. haftada tam yumruk yaptırılabilir.
Parmak Ekstansörleri (Zon V, VI, VII) Onarımları:
El bileği 30-45 derece ekstansiyonda, MKF ve İF eklemler 0 derece ekstansiyonda olacak şekilde splintleme uygulanır. Ekstansör indisis proprius veya ekstansör dijitiminiminin izole lezyonlarında splintleme sadece ilgili tendona yönelik yapılabilir. Tek bir EDK lezyonunda ise tüm parmaklar ekstansiyonda splintlenir. 3. haftadan sonra el bileği 20 derece ekstansiyon, MKF eklemler 0 derece ekstansiyonda splintlenir. MKF eklem fleksiyonu kısıtlanmış ise fleksiyona çekecek dinamik splintleme yapılabilir. El bileği ve MKF eklemler tam ekstansiyonda tutu- lurken MKF ve İF eklemlere aktif, aktif-asistif ve pasif EHA hareketleri uygulanabilir. 4. haftadan sonra gerekirse dinamik MKF eklem fleksör splinti kullanılabilir. El bilek ekstansiyonu ile MKF/İF eklem fleksiyonu, izole parmak ve EDK ekstansiyonu uygulanır. 6- 10. haftalar arasında el bilek fleksiyon/ekstansiyonu ve ön kol pronasyon/supinasyonunu içeren orta düzeyde progressif kuvvetlendirmeler, 10-12. haftadan sonra kuvvetli dirençli egzersizler uygulanabilir.
El bileğini 30-45 derece ekstansiyonda tutan, 2-3. parmak MKF eklemlerine 30, 4-5. parmak MKF eklemlerine 40 derece aktif fleksiyona izin veren ve İF eklemleri ekstansiyona çeken splintleme uygulanır. 3. haftaya kadar kontrollü pasif İF hareketler yaptırılır. İF eklemler ekstansiyondayken, par- maklarla sırayla aktif MKF eklem fleksiyonu yaptırılır. 3. haftadan sonra splintin palmar blokaj yapan bölümü çıkarılır. Dorsal dinamik splint ile MKF ve İF eklemlere aktif hareketlere başlanır. 4-5. haftalarda el bileği ekstansiyonda iken parmak fleksiyonu başlanır. 6. haftadan sonra immobilizasyon metodundaki esaslar uygulanır.
Kaynakça:
- http://www.ftrdergisi.com/uploads/sayilar/243/buyuk/23-272.pdf